IMAGINARNI DIJALOG ADAMA I EVE

ZORAN M. MANDIĆ

IMAGINARNI DIJALOG ADAMA I EVE

            Ovih dana u ruke čitalaca je dospela nova knjiga VERE GRUBIĆ, rođene VREBALOV (1935, Melenci u Banatu), jedne od najpoznatijih profesorica književnosti apatinskih osnovaca i srednjoškolaca, dobitnica Oktobarske nagrade Apatina, saradnica brojnih književnih časopisa i glasila i autorica više knjiga poezije i proze (Reka života, pesme, Moj ljubimac mačak Cicko, pesme za decu, Priče iz plevare, priče i Ženski kružok, priče) pod naslovom ON I ONA U 24 PRIČE. Knjiga, čije je grafički simpatično dizajnirano džepno izdanje  likovno odenuo akademski slikar Nino Kusturica, a pojavila se kao samoizdat, ili izdanje autora, satkana je od niza intonacija, koje mozaično imaginiraju  sliku i zvuk metafore inspirisane biblijskom sagom o Adamu i Evi. Nizom ironijskih naboja Vera Grubić je obogatila siže i poruke, koje se od ljudskog postanja, talože i svedoče u emocionalnom i interpersonalnom prostoru muškarca i žene. Ona je to učinila sa visokom  kazivačkom veštinom spisatelja realističkih proznih štiva, bez bojazni od ograda, koja u savremenoj književnosti sumnjiče praksu i književnu kulturu realističkog izlaganja. I označavanja opsega i prirode spora između muškog i ženskog pogleda na kompleksni živući svet: relacija, čulnih signala, hipoteka i nesporazuma.

            Knjiga u povezu od 24 priče, aranžirane asocijacijom na lucidni spoj trajajuće dužine vremena dana i noći, najviše govori o kazivačkoj visprenosti njene autorice i njenoj ideji da se busola ličnog nesebično zavrti u opštem pregledu polja i odrednica ljudskog: ega, libida i identiteta. Iz tog poetičkog zanosa na njenim stranicama, otuda za čitaoca, i čitava jedna freska romaneksne građe za pronicanje u hipotetičke fahove naslućivanog auto-biografskog ugla. Sa  fabuliziranim slikama na kojima ONA i ON, kao metaforičke zamenice subjekata, u mitološkom i biblijskom podsećanju na kontraverznu predstavu spajanja i svađe Adama i Eve, Vera Grubić je u svom novom proznom ostvarenju, iskazala nadprosečni smisao za imaginiranje stišanog jezika i govora naratora. I to u prvom licu ženske jednine. Sa referatom o osnovama i predikatima skulpture ljubavnog saveza i o napetostima kroz čije lavirinte taj savez: teče, menja se i nepresano naginje osnovnoj obnovi. Rečju – zaista dobra i retka knjiga.